Start Polecane Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego. Czy nadal obowiązuje na terenie UK?

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego. Czy nadal obowiązuje na terenie UK?

1886

31 stycznia 2020 r. Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej opuściło Unię Europejską. Oznacza to zmianę zasad korzystania z opieki zdrowotnej. Do 31 grudnia 2020 r. obowiązywał jednak okres przejściowy, w którym utrzymane zostały wszystkie dotychczasowe przywileje i obowiązki wynikające ze stosowania przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

Od 1 stycznia 2021 r. prawo do korzystania z opieki zdrowotnej przysługuje wyłącznie na zasadach uregulowanych w dwóch dokumentach:

  • umowie wyjścia,
  • umowie o współpracy nazywaną też umową handlową

Czy zachowam prawo do świadczeń opieki zdrowotnej?
Tak, jeżeli jesteś objęty przepisami jednej z wymienionych umów.

Jesteś objęty umową wyjścia – jeżeli przed końcem okresu przejściowego znajdowałeś się w sytuacji transgranicznej dotyczącej jednocześnie państwa UE i Zjednoczonego Królestwa. Jesteś np.:

  • obywatelem Polski mieszkającym i ubezpieczonym w Zjednoczonym Królestwie,
  • obywatelem Zjednoczonego Królestwa podlegającym polskiemu ustawodawstwu,
  • obywatelem państwa trzeciego legalnie mieszkającym w Polsce, lecz zatrudnionym w Zjednoczonym Królestwie.

Jesteś objęty umową o współpracy – jeżeli nie znajdowałeś się wprawdzie w sytuacji transgranicznej, ale podlegasz ustawodawstwu państwa członkowskiego lub ustawodawstwu Zjednoczonego Królestwa. Umowa o współpracy obejmuje swoim zakresem podmiotowym obywateli UE, Zjednoczonego Królestwa oraz obywateli państw trzecich legalnie mieszkających w Zjednoczonym Królestwie lub w państwie członkowskim. Są to np.:

  • obywatele Polski mieszkający i pracujący w Polsce,
  • obywatele Zjednoczonego Królestwa podlegający ubezpieczeniu brytyjskiemu,
  • obywatele Australii mieszkający i podlegający ustawodawstwu polskiemu.

Czym różnią się umowy

Obie umowy regulują kwestie koordynacji zabezpieczenia społecznego między UE oraz Zjednoczonym Królestwem i będą stosowane równolegle. To, która umowa będzie miała zastosowanie w Twoim przypadku, uzależnione jest od tego, czy przed zakończeniem okresu przejściowego znajdowałeś się w sytuacji transgranicznej.

Umowa wyjścia ma szerszy zakres przedmiotowy. Na jej podstawie zachowujesz wszystkie prawa wynikające z przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, czyli wszystkie uprawnienia, które przysługiwały Ci przed brexitem. Na podstawie umowy handlowej przysługują Ci prawa ściśle określone w tej umowie. Np. umowa handlowa nie będzie miała zastosowania do świadczeń rodzinnych czy do usług poczęcia wspomaganego.

Uwaga! W niektórych sytuacjach może być konieczne ustalenie, która umowa dotyczy Twojej sytuacji. Możesz zostać poproszony o przedstawienie dodatkowych dokumentów potwierdzających Twoje obywatelstwo oraz miejsce zamieszkania. Są nimi np. paszport, zaświadczenie o zarejestrowaniu pobytu obywatela Unii Europejskiej, dokument potwierdzający status członka rodziny. W sytuacji niejednoznacznej sprawa będzie indywidualnie rozpatrzona przez oddział wojewódzki NFZ właściwy ze względu na Twoje miejsce zamieszkania.

Czy mogę posługiwać się Europejską Kartą Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) w trakcie tymczasowego pobytu na terenie Zjednoczonego Królestwa?
Tak, osoby mające EKUZ nadal będą mogły korzystać ze świadczeń opieki zdrowotnej w czasie tymczasowego pobytu w Zjednoczonym Królestwie na dotychczasowych zasadach. Świadczenia zostaną im udzielone w razie nagłego zachorowania, wypadku, zaostrzenia objawów choroby przewlekłej itp. EKUZ należy okazać bezpośrednio brytyjskiemu świadczeniodawcy. W sytuacji nagłej, gdy nie masz karty, możesz zwrócić się do Narodowego Funduszu Zdrowia o wystawienie Certyfikatu tymczasowo zastępującego EKUZ. Więcej informacji na temat EKUZ i Certyfikatu znajdziesz w zakładce EKUZ. Osoby mające brytyjskie karty EKUZ (ang. EHIC) również zachowują swoje uprawniania do leczenia niezbędnego w Polsce. Aktualne karty EKUZ zachowują ważność do czasu upływu terminu ich ważności lub utraty uprawniania.

Czy otrzymam dokument S1
Uzyskasz dokument S1, jeśli jesteś osobą uprawnioną do świadczeń zdrowotnych w Polsce, czyli osobą ubezpieczoną lub uprawnioną na podstawie przepisów szczególnych. Dokument S1 wydawany jest, jeśli postanowisz przenieść swoje miejsce zamieszkania do Wielkiej Brytanii lub innego państwa UE/EFFTA. Jeżeli jesteś osobą ubezpieczoną w Wielkiej Brytanii i przeprowadzasz się do Polski, dokument S1 powinieneś uzyskać od ubezpieczyciela brytyjskiego. Po otrzymaniu dokumentu S1 zarejestruj go w oddziale wojewódzkim właściwym ze względu na Twoje miejsce zamieszkania w Polsce. Oddział NFZ wyda Ci poświadczenie uprawniające Cię do pełnego zakresu świadczeń zdrowotnych w Polsce.

Po 31 grudnia 2020 r. poświadczenia wydane na podstawie dokumentu S1 lub formularzy E106, E109, E120, E121 – zachowują ważność do wskazanego w nich terminu lub do czasu wydania nowego dokumentu. W sytuacjach niejednoznacznych każdy przypadek będzie rozpatrywany indywidualnie przez oddziały wojewódzkie NFZ.

Jakie będą zasady leczenia planowanego?
Po 31 grudnia 2020 r. nadal będziesz mógł skorzystać z planowych świadczeń opieki zdrowotnej w Zjednoczonym Królestwie i Polsce. Jeśli jesteś osobą uprawnioną do świadczeń zdrowotnych w Polsce, czyli osobą ubezpieczoną lub uprawnioną na podstawie przepisów szczególnych, złóż wniosek o wydanie dokumentu S2. Dokument S2 wydawany jest w celu potwierdzenia prawa do określonego rodzaju leczenia planowanego w Wielkiej Brytanii lub innym państwie UE/EFFTA. Jeżeli masz dokument S2 wydany przez instytucję brytyjską, okaż go bezpośrednio świadczeniodawcy.

Jak nabyć uprawnienia do świadczeń zdrowotnych w Polsce?
Mieszkasz w Polsce, jesteś obywatelem Wielkiej Brytanii i – na skutek brexitu – utraciłeś prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych na koszt Wielkiej Brytanii? Jeśli chcesz korzystać z opieki zdrowotnej w Polsce, to musisz nabyć do tego prawo. Nabywasz prawo do ubezpieczeń społecznych, jeśli:

  • Ubezpieczysz się w Polsce w wyniku zatrudnienia lub samozatrudnienia.
  • Będziesz pobierać brytyjską emeryturę lub rentę przekazywaną do Polski za pośrednictwem banku prowadzącego działalność w Polsce.
  • Uzyskasz w Polsce status osoby bezrobotnej.
  • Krewny zgłosi Cię do ubezpieczenia jako członka rodziny.
  • Ubezpieczysz się dobrowolnie w NFZ, składając wniosek w oddziale NFZ.

Jeżeli zamierzasz skorzystać z ubezpieczenia dobrowolnego w NFZ, uzyskaj od instytucji brytyjskiej (NHS) zaświadczenie potwierdzające wcześniejsze ubezpieczenie zdrowotne w Wielkiej Brytanii (formularz E104/UK). Zwolni Cię to z opłaty za przerwę w ubezpieczeniu w Polsce.